آبکاری شیرآلات
یکی از راههای متداول و به صرفه در شرایط امروزه تعمیر وسایل قدیمی و رسیدگی و درست کردن به آنها میباشد که باعث کم شدن هزینه های زندگی می شود.
به صورت کلی آیا این مورد یعنی تعمیر وسایل در مورد ترمیم آبکاری شیرآلات بهداشتی و ساختمانی قدیمی درست میباشد یا خیر؟
به نظر شما عزیزان آیا خرید شیرآلات جدید به صرفه تر و مفید تر است یا آبکاری شیرآلات قدیمی؟
در شرایط کلی آیا ممکن است در منازل آبکاری شیرآلات قدیمی انجام شود یا خیر؟
در چه شرایط و محدودیت هایی می توان آبکاری شیرآلات کهنه را خود شخص انجام دهد؟
تمام این قبیل سوالات که به ذهن شما ممکن است برسد و ذهن شما رو درگیر کند. اما آبکاری شیرآلات در داخل منازل می تواند یکی از سوالات مهم و وسوسه کننده باشد، ولی باید این را دانست که هزینه و دردسرهای آن به راحتی نیست و دردسر های خودش را دارد .
در این مقاله قصد داریم برای شما عزیزان مقایسه کنیم که ترمیم آبکاری شیرآلات در منزل بهتر و مناسب تر است یا خرید شیرآلات جدید و نو، پس با ما تا ته مقاله همراه باشید
ترمیم آبکاری شیرآلات
پس از استفاده چندین سال بعد از خرید شیرآلات این اتفاق میفتد که نیاز به انواع آبکاری شیرآلات پیدا کنند چون ممکن است که روی آنها خط و خش های مختلفی بر اثر ضربه افتاده باشد و سبب آسیب رسیدن به شیر آلات شود و یا اینکه برای خانه ساده و تکراری به نظر بیایند. در این موارد اکثرا انسانها به سمت عوض کردن شیرآلات و یا آبکاری شیرآلات میروند. در کل باید این را در نظر گرفت که ترمیم و آبکاری شیرآلات به صرفه تر و با هزینه کمتری نسبت خرید شیرآلات جدید است.
آبکاری وترمیم شیرآلات قدیمی اگر توسط متخصصین این کار و در کارگاه های مخصوص انجام گیرد، در مقایسه با فرایند آبکاری اولیه در زمان تولید شیرآلات هزینه بیشتری می برد و ممکن است دوام اولیه را نیز نداشته باشد. در ادامه روش آبکاری شیرآلات در منزل و دلایل به صرفه بودن یا نبودن آن برای شما عزیزان توضیح داده میشود
آبکاری شیرآلات و ترمیم آنها در منزل
در حالت کلی ابتدا باید شیرآلاتی که دارای آبکاری هستند را باید قبل از شروع آبکاری مجدد با اسید شست و شو کرد تا لایه های قبلی آبکاری آن ها برای آبکاری جدید از بین برود. انجام این کارها یعنی اسید شویی به تجهیزات و مواد خاصی نیاز دارد وعملا در منازل بسیار کم ممکن است انجام بشود و عموما امکانپذیر نیست. در صورتی که شیرآلات شما خام یعنی آبکاری تا حالا نشده باشد و و بدون آبکاری باشد را می توان با ابزار و وسایل خاصی آبکاری شیرآلات را در منزل به روشهایی که در زیر به آنها اشاره میکنیم انجام داد.برای آبکاری شیرآلات در منزل مراحل زیر را به ترتیب انجام میدهیم.
1- لوازم پلاستیکی و غیر برنجی شیرآلات مثل واشر، پرلاتور و ... را در ابتدا باز کنید.
2- سطوح شیر را با سیم ظرفشویی و یا اسکاچ زبر و با مایع ظرفشویی باید تمیز کنید تا کاملا چربی آن از بین برود و پاک شود.
3- اگر زنگ زدگی یا خوردگی و یا آلودگی ای بر روی سطحوح شیر باقیمانده باشد باید با یک سیم ظرفشویی آنقدر بر روی آن بکشید تا کاملاً پاک شوند.
4- بعد از پاک کردن کامل سطح شیر را با دستمالی مرطوب تمیز کنید و آن را کاملاً خشک کنید. باید دقت کرد که پرز دستمال به هیچ عنوان بر روی شیرآلات باقی نماند.
5- اسپری مخصوص آبکاری یا همان اسپری پرایمر را باید خوب تکان داد و با فاصله 15 سانتی متر بر روی شیرآلات مورد نظر اسپری کنید. دقت کنید که یک لایه نازک و یکدست بر روی تمام سطح قرار گیرد. پرایمر سلف اچ (مخلوطی از زینک و اسید) مناسب ترین پرایمر برای رنگ کردن فلزات برنجی است.
6- باید به مدت 24 ساعت به اسپری و مواد پرایمر یا همان لایه اولیه اجازه بدهیم خشک شود.
7- اسپری رنگی که تهیه کرده اید چه رنگ روغنی یا آکریلیک و سایر رنگ باشد که دیر خشک می شوند را انتخاب کنید.پیشنهاد ما این است که خیلی بهتر میباشد که از رنگ های لاتکسی به خاطر دوام کمتر استفاده نکنید.
اسپری رنگ مورد علاقه ای که تهیه کرده اید را به صورت لایه لایه ، یک دست و نازک بر روی سطوح شیرآلات با دقت بالا اسپری کنید. این را حتما مد نظر داشته باشید که قبل از اسپری و رنگ کردن لایه جدید حتماٌ حدود 2 ساعت فرصت بدهید تا رنگ و لایه قبلی کاملاً خشک شود. به طور معمول باید تعداد لایه های رنگ حدود 4 یا 5 لایه باشد ولی شما می توانید اسپری کردن را تا زمانی که به رنگ مورد علاقه برسید تکرار کنید.
8- پس از رسیدن به رنگ مورد علاقه خود در صورت نیاز برای براق شدن شیرآلات و دوام بیشتر رنگ آن ها اسپری براق کننده و محافظ را تهیه کنید و از آن استفاده کنید.
آبکاری شیرآلات و ترمیم آنها و یا آبکاری شیرآلات کهنه را میتوان در خانه انجام داد. اما در صورتی که شیرآلات مورد نظر در قبل آبکاری شده باسند، آبکاری آنها در منازل مقرون به صرفه نیست چون تجهیزات مورد استفاده و مواد اسیدی جهت پاک کردن لایه آبکاری قبلی مورد نیاز است. اما در مورد آبکاری شیرآلات کهنه یا دست دوم آنها خا هستند یعنی آبکاری نشده اند و خیلی راحت می توان آنها را رنگ آمیزی کنید و در منزل انجام دهید.
آبکاری شیرآلات کهنه
آبکاری شیرآلات کهنه اگر چه قابل انجام شدن است امّا از لحاظ اقتصادی در طی سالهای زیاد به صرفه نیست. در فرایند تولید شیرآلات برای بار اول آبکاری بر روی سطح برنجی آن که مرحله پرداختکاری است انجام میشود.در فرآیند آبکاری شیرآلات کهنه و دست دوم آبکاری مستقیماً روی لایه آبکاری قبلی که شاید طلایی، کروم، استیل، سفید و هر رنگ دیگرباشد انجام میشود و این امکان نیست که رنگ برای چسبیده شدن، به یک سطح زبر و خشن نیاز داشته باشد.
برای آبکاری شیرآلات کهنه و قدیمی باید طبق مراحل زیر در کارگاه های آبکاری اقدام شود.
1- در ابتدا کار باید لایه آبکاری قدیمی را از روی شیر آلات پاک کنیم که این مرحله همان مرحله اسید شویی یا آب برگردان نیز میگویند.
2- در ادامه باید مرحله پرداختکاری دوباره طی شود تا سطح شیر آلات بسار صاف و یکدست شود و آماده آبکاری شود.
3- در پایان می توانیم رنگ شیرآلات را آبکاری و ترمیم مجدد کنیم.
4- در تمام مراحل بالا و انجام آنها نیاز به تجهیزات تخصصی مانند دستگاه پرداختکاری، کوره، وان آبکاری و مواد مخصوص میباشد و آن هم به خاطر این است تا کیفیت مورد نظر در آبکاری شیرآلات بدست آید. اگر آبکاری در کارگاه مخصوص انجام نشود و در خانه توسط شما انجام گیرد فقط می توان آن را یک آزمایش جذاب و بدون نتیجه مطلوب دانست. در کل باید گفت که شما در صورتی که به فکر آبکاری شیرآلات کهنه خود میباشد، یا باید آن را تعویض کنید یا باید آن را درگارگاههای مخصوص آبکاری نمایید.
5- همانطور که در بالا گفته شد، امکان آبکاری شیرآلات کهنه وجود دارد امّا به صرفه نیست. شیرآلات دست دوم معمولاً قبلاً یک بار آبکاری شده اند و آبکاری مجدد آن ها به صورت مستقیم بر روی لایه آبکاری قبلی امکان پذیر نیست. در نتیجه پیش از ترمیم آبکاری شیرآلات، لایه آبکاری قبلی باید به روش اسید شویی از روی شیر برداشته شود. با توجه به تجهیزات و امکانات مورد نیاز برای آبکاری شیرآلات قدیمی امکان انجام این کار در منزل عملا وجود ندارد و بسیار مشکل است. ولی هنگامی که شیرآلات برنجی برای آبکاری خام و یا بدون آبکاری باشند، می توان آبکاری شیرآلات در منزل را انجام دهید. ولی در کل رنگ آمیزی شیرآلات در منزل چندان توصیه نمی شود و مقاومت آن مانند آبکاری های صنعتی و در کارگاه انجام شده نیست، ولی میتوان آن را به عنوان گزینه ای برای استفاده در نظر گرفت.
انواع آبکاری شیر آلات بهداشتی
علاوه بر مدل طراحی و نوع آبکاری و مدل روکش شیرآلات، نما و ظاهر اصلی شیرآلات موجود قیمت را در بازار را تعیین می کنند. آبکاری ها از مدل کروم، برنجی، برنزی، مسی، استیل و طلایی به اضافه آبکاری با رنگهایی از مدل پودری از انواع آبکا ری و پوشش ها به کار برده شده روی شیرآلات هستند. انتخاب رنگ و نوع آبکاری انجام شده روی شیرآلات تا حد زیادی به سلایق مشتری و رنگ شیرآلات به فضای و رنگ بندی محل استفاده بستگی دارد.
از میان انواع آبکاری شیرآلات میتوان گفت مدل آبکاری کروم و استیل مرسوم ترین شیوه آبکاری میباشد و اآبکاری برنزی، مسی و طلایی به همراه رنگهای اپوکسی در اکثر مواقع بیشتر برای محصولات خاص و شیک استفاده می شوند .
در زمانهای قبل انواع آبکاری شیرآلات بیشتر به خاطر محافظت و مقاوم شدن آنها در برابر خوردگی و سایش ناشی از رطوبت و بیشتر برای بیشتر شدن طول عمر شیرآلات در زمان زیاد انجام میشد، اما در این دور و زمان با توجه به سبک دکوراسیون روز و توجه بیشتر به مبحث دکوراسیون داخلی و مهم شدن رنگ بندی و رنگ شناسی در محیط ، و الزام هارمونی و تناسب رنگی بین شیرآلات با محیط و وسایل پیرامون در سرویس های بهداشتی و آشپزخانه مانند سینک ظرفشویی، سنگ روشویی و دوش بیشتر مورد توجه قرار گرفته شده است و رنگ بندی و روکش های و آبکاری شیرآلات خیلی بیشتر از گذشته اهمیت پیدا کرده است. همین اهمیت باعث شده است تا تولید کنندگان در سبک آبکاری شیرآلات و پرداختهای نهایی نسبت به زمانهای قبل بسیار دچار تنوع و تحول شوند و از انواع روشهای مختلف برای ایجاد رنگ و سبکهای جدید در بازار استفاده کنند.
در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی انواع آبکاریهای موجود در بازار برای شیرآلات و توضیح جزئیات آنها برای شما عزیزان بپردازیم
آبکاری شیرآلات با روکش کروم
متداول ترین روش به کاربرده شده برای آبکاری شیرآلات فلزی آبکاری با روکش کروم میباشد و معمولا پوشش دهی آن به این صورت است که با یک لایه از فلز دیگر می باشد که آن فلز دیگر معمولا کروم است. کروم خود اکسید شده است و با یک لایه پوشش خیلی نازک روی شیر آلات تشکیل میشود ولی این لایه به سختی دیده میشود و مانعی برای جلوگیری از خوردگی بیشتر شیرآلات است و همین امر باعث میشود شیرآلات آبکاری شده با کروم در استفاده در زمانهای طولانی و بالا مدت شکل و رنگ خود را حفظ میکند.
از کروم در بار اول در سال ۱۷۹۸ برای آبکاری شیرآلات استفاده شد و از ویژگی های کروم میتوان گفت که فلزی سخت و در عین حال ترد میباشد و دارای رنگ نقره ای و سفید میباشد و به علت مقاومت شیمیایی بالای کروم در برابر نمک ها، گازها و مواد قلیایی مقاوم میباشد. در کل باید این را دانست که نقاط آسیب پذیری روکش های کروم دارای اسیدهای کلریدریک، سولفوریک و ترکیبات هالوژن دار هستند. سطح آبکاری و سرعت انعکاس کروم ۵۶ درصد اندازه گیری شده است که این خود عدد بسیار بالایی است.
آبکاری شیر آلات به روش کروم مقاومت آن را تا درجه حرارت ۶۵ درجه سانتی گراد را بالا میبرد و همین باعث میشود که شیرآلات هرگز کدر نمی شوند.
آبکاری شیرآلات با روکش نیکل
آبکاری شیرآلات در مرحله نهایی و پرداخت آنها در اواخر قرن 19 و ابتدای قرن 20 ام ماده کروم نبود، بلکه از نیکل استفاده میشد . روکش نیکل دارای رنگی نقره ای متمایل به زرد است و در برابر کروم حدود ده درصد تیره تر میباشد و سطح انعکاس آن 55% است.
نیکل ها معمولا به صورت آهسته آهسته در دمای اتاق رنگ آنها تیره میشوند ولی در صورتی که با آلیاژ روی یا مس ترکیب شوند کدر و تیره شدنشان را میتوان گفت متوقف میگردد. ولی باید گفت که عیب آبکاری با نیکل و آلیاژهای آن نرم بودن آنها میباشد که همین امر باعث باعث میشود پس از استفاده در مدت کوتاهی دچار فرسودگی و فرسایش میشوند و از روی شیرآلات از بین میروند و انگار روکشی روی شیر آلات نمیباشد.
به همین دلایل ومعایب نیکل در دهه 1930 میلادی آلیاژ کروم به صورت سریع و به مقدار زیاد در دسترس عموم قرار گرفت و به سرعت به نخستین پرداخت برای شیرآلات تبدیل شد.
ولی دوباره نیکل برای پرداخت به بازار بازگشت.با پیشرفتهای روز افزون علم و فناوری در زمینه متالورژی و با کمک روشهای جدید برای پرداخت و اعمال و اثر نیکل بر آلیاژ برنج مثل روش PVD که در ادامه توضیحات به آن میپردازیم ، دوباره فلز نیکل به عنوان یک انتخاب برای پرداخت و آبکاری شیرآلات به بازار بازگشت و جایگاه خود را بدست آورد. برای نیکل پرداختهای بسیار صاف و صیقل مانندی و انواع افکت مات طراحی شده و جزو رایجترین ها میباشد. افکت های مات در نیکل این خوبی را دارند که خراشهای کوچک بوجود آمده را به راحتی پرداخت شوند و به دلیل صیقلی بودن روی سطح آن نشان نمیدهند.
آبکاری شیرآلات با روکش برنزی
آبکاری شیرآلات با روکش برنزی یکی از جلوه های مورد پسند و پر طرفدار در بین مشتریان است و در پرداخت نهایی اکثر شیرآلات مورد استفاده است. ولی باید این را در نظر گرفت که بعضی پرداختها که به اسن برنزی یافت میشود در اصل آبکاری با پوشش غیرفلزی و رنگی هستند که روی شیرآلات به صورت غیر حرفه ای اعمال شده اند. رنگ برنز داری طیف رنگی گسترده ای از قهوه ای روشن تا حدود مشکی را دارا میباشد. برنز اصل حدودا به رنگ قهوه ای روشن متمایل است. برنز Oil rubbed بدون پرداخت روغن خورده و نه سابیده شده بیشتر تیره تر است و معمولا در آبکاری غیر فلزی کاربرد دارد.
در کل این را باید در نظر گرفت که اگر محصولی دارای گارانتی با زمان طولانی بود ممکن است فلزی باشد ولی شاید آلیاژ برنز واقعی نباشد ولی ااین احتمال وجود دارد که از یک فلز بسیار مقاوم ساخته شده باشد که ظاهرا شبیه برنز است.
در آخر باید با این تنوع موجود در بازار برای روکشهای برنزی باید نهایت دقت را در انتخاب اکسسوری، شیرآلات و لوازم سرویس بهداشتی برنزی به کار بندیم تا تطابق رنگ قابل قبولی را در محیط استفاده شده با همدیگر داشته باشند.
آبکاری شیرآلات استیل ضد زنگ
شیرآلاتی که جنس آنها از جنس استیل ضد زنگ است دیگر نیازی به آبکاری و پرداخت انتهایی ندارند به این علت است که ماده تشکیل دهنده آنها جلوه لازم را برا زیبایی دارا میباشند.
میتوان گفت که این جنس روکش برروی شیرآلاتی که بدنه برنجی دارند استفاده میشوند و این نوع روکشها د آبکاری شیرآلات مقاومت زیادی در برابر خوردگی دارند و لکه های آب را کمتر بر روی بدنه اشان میماند.
آبکاری شیرآلات با روکش مس
از مس را میتوان برای آبکاری روی بدنه های برنجی استفاده نمود. ولی اکثر شیرآلات مسی بدنه و جنسشان از مس ساخته شده است .آلیاژ مس جزئی از آلیاژ برنج میباشد ولی در کل مس نرم تر از برنج میباشد، اما در صنعت شیرآلات به عنوان یکی از پرکاربردترین ماده ها برای ساخت بدنه شیرآلات استفاده میشود. یکی از مزیتهای شیر آلات مسی ضد باکتری بودن آنها میباشد که سبب آن میشود که یکی ازمناسب ترین انتخابات در محیط هایی که امکان آلوده شدن به میکروب را دارند میباشد.
از دیکر مزایای آبکاری شیرآلات با روکش مسی این است که شیرآلات با روکش مسی بسیار زیبا و شیک و چشم نواز هستند و با رنگی شبیه به ریگ قرمز خود به آشپزخانه ها یا سرویس های بهداشتی منازل زیبایی خاص و شیکی میدهند.ولی از معایب مس این میباشد که مثل آلیاژ برنج اگر با روشی خاص پوشش دهی کامل نشود، با گذر در زمان به مرور کدر میشوند .روکش مس نمایی بسیار شبیه به جنس زیرکونیوم یا تیتانیوم دارد و وقتی ساخته می شود دیگر کدر نمیشود و در برابر خراش و زدگی بسیار مقاوم هستند.
آبکاری شیرالات با روکش برنج
برنج آلیاژی ساخته شده از ترکیب دو فلز مس و روی است که نسبت دو فلز تشکیل دهنده آن در آلیاژ برنج تعیینمیکند که برنج ساخته شده چه خاصیت ها و کاربرد هایی دارد. از آلیاژ برنج به دلیل کاربردهای خاص و شکل و رنگ آن در مکانهای متفاوت و مختلفی برای زیبایی و ... استفاده میشود. رنگ آلیاژ برنج رنگ زرد شبیه به رنگ طلا است و به دلیل همین شباهت از آبکاری شیرآلات و اجسام با آلیاژ برنج در بازار با عنوان روکش طلا معرفی بو به فروش میرسند. از مزایای آبکاری شیآلات با برنج این است که در برابر کدر شدن مقاوم هستند و این به این معنی است که در زمان طولانی تر اکسایش میشوند. آلیاژ مس استفاده شده در داخل برنج هم باعث خاصیت میکروب کشی آن میشود، به دلیل همین مزایا از برنج به عنوان دستگیره های درها و دیگر ابزارهای فلزی در بیمارستان ها بسیار استفاده میشود.
آبکاری شیرآلات با روکش برنج به دلیل براقی و زرق و برق طلایی و جلوه بسیار شیکی که به میحط و فضای پیرامون میبخشد و مورد پسندتر است نسبت به شیرآلات آبکاری شده با روکشهای دیگر مثل کروم و نیکل معمولا گرانتر است. البته برای افرادی که به سبکهای مدرن و شیک علاقه دارند می توانند آبکاری شیرآلات با روکش طلای مات را خریداری کنند ولی این نوع به علت عملیات پرداخت و سایشی که روی آن انجام میشود براق نیستند ولی روی آنها لکه های آب و اثر انگشت هم نمیماند.
آبکاری شیرالات با روکش اپوکسی
آبکاری شیر آلات با پوششهای اپوکسی یا همان رنگهای غیرفلزی به این صورت است که از نوعی رنگ با پوشش پودری انجام میشوند. رنگ پودری یا رنگ الکترواستاتیک از ذرات ریز و خشک رزین به همراه رنگدانه تشکیل میشود و با تکنولوژی بسیار پیچیده و خاصی بر سطح شیرآلات اعمال شده و پوششی مقاوم را بر سطح آنها تشکیل میدهد. با بدست آمدن و استفاده این تکنولوژی در کارگاهها دست تولید کنندگان در ایجاد آبکاری شیرآلات با رنگهای بسیار مختلف را باز کرده است و همین موضوع باعث علاقه مندی بسیار فراوان معماران و سازندگان ساختمان به استفاده از آبکاری شیرآلات با پوشش اپوکسی در دکوراسیون منازل و ساختمانها شده است. به عنوان مثال استفاده از شیر آلات با رنگ مشکی در این سالها در حمام و سرویس بهداشتی بسیار در حال افزایش میباشد، و به این دلیل است که این رنگ به راحتی با دیگر وسایل و لوازم هماهنگ می شود و نمای شیک و زیبا و بسیار مدرنی را به جلوه سرویس ها داده است.
این را هم باید گفت که از شیرآلات سفید هم بسیار استقبال شده است و بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این استقبال به این دلیل است که به زیبایی دکوراسیون سرویسهای تیره و مدرن امروزی قرار بگیرند و هم اینکه بتوانند این شیرآلات با دکوراسیون تمام سفید در سرویس ها هم ست شوند. بعضی دیگر از تولید کنندگان برندهای مشهور از آبکاری شیرآلات با رنگهای اپوکسی برای هماهنگ کردن رنگ شیرآلات با سینکها و وان های حمام و ست کردن آنها استفاده میکنند. روش کار آنها به این صورت است که تجهیزات سرویسهای بهداشتی مثل وان حمام و کابینت روشویی را که تولید میکنند، از آبکاری شیرآلات با پوشش اپوکسی روی شیرآلات مجلل استفاده میکنند تا با این کار رنگ و لعاب و جلوه خاصی را بسیار شیک و به صورت ست کامل برای خریداران روانه بازار کنند.
در حالت کلی این را باید بیان کرد که آبکاری شیرآلات و روکش های شیرآلات بسیار متنوع و کسترده شده است و اگر مصرف کننده هر فلزی را برای مصرف انتخاب کند، به احتمال بسیار فراوان توسط تولید کننده برای آبکاری شیرآلات استفاده میشود.برای مثال طلا و نقره اگرچه مرسوم و هزینه بسیار زیادی دارند، اما اگر سفارشهای ویژه ای توسط مصرف کننده باشد تولیدکنندگان در سطح بالا و با کیفیت بسیار مناسبی انجام میدهند. مثلا از طلا و نقره در آبکاری شیرآلات برای جلوه آنتیک که بسیار پر طرفدار است انجام میشود و معمولا بر بدنه های برنجی از این نوع آبکاری استفاده میشود.